SẦU RIÊNG VIỆT ĐỐI MẶT CẠNH TRANH KHI TRUNG QUỐC TỰ TRỒNG THÀNH CÔNG

Liệu sầu riêng Việt có mất lợi thế khi Trung Quốc trồng thành công ở Hải Nam? Cùng tìm hiểu cơ hội và thách thức của sầu riêng Việt Nam trên thị trường tỷ dân.

Sầu riêng Việt chịu cạnh tranh ra sao khi Trung Quốc trồng thành công?

Trung Quốc vừa thu hoạch 2.000 tấn sầu riêng đầu tiên tại đảo Hải Nam, đánh dấu bước tiến trong nỗ lực tự chủ nguồn cung nội địa. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, sản lượng nhỏ, giá cao khiến loại sầu riêng Trung Quốc này chưa thể cạnh tranh với sầu riêng Việt - vốn có chất lượng tốt và giá thành hợp lý hơn.

5 năm qua, diện tích trồng sầu riêng tại Hải Nam tăng từ 700 ha lên hơn 2.600 ha, với tốc độ tăng trưởng khoảng 30% mỗi năm. Mặc dù vậy, điều kiện khí hậu khắc nghiệt, bão thường xuyên và chi phí sản xuất cao khiến năng suất cây trồng khó đạt mức ổn định.

Sản lượng nội địa Trung Quốc còn nhỏ, khó ảnh hưởng tới hàng Việt

Hiện mỗi kilogam sầu riêng Trung Quốc có giá khoảng 100 nhân dân tệ (340.000 đồng) - mức giá gấp đôi, thậm chí gấp ba so với sầu riêng Việt xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc (90.000-150.000 đồng/kg).

Theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, sản lượng tại Hải Nam còn quá thấp để gây sức ép lên nguồn hàng nhập khẩu. Ngay cả khi Trung Quốc mở rộng diện tích tối đa, sản lượng nội địa cũng không thể đáp ứng nhu cầu tiêu thụ khổng lồ của quốc gia hơn 1,4 tỷ dân.

Bên cạnh đó, chi phí lao động, vận hành và công nghệ cao khiến sầu riêng Trung Quốc khó cạnh tranh về giá. Trong khi đó, sầu riêng Việt có lợi thế khí hậu tự nhiên, chi phí thấp, hương vị đặc trưng, dễ dàng chinh phục người tiêu dùng.

Sầu riêng được trưng bày tại thị trường Trung Quốc. Ảnh: Internet

Việt Nam vẫn giữ vững lợi thế cạnh tranh tại thị trường Trung Quốc

Năm 2024, Trung Quốc nhập khẩu sầu riêng trị giá gần 7 tỷ USD, trong đó Việt Nam chiếm khoảng 40% (2,94 tỷ USD). Đây là con số cho thấy thị phần sầu riêng Việt vẫn rất lớn và ổn định.

Các chuyên gia nhận định, với năng suất cao và chất lượng được cải thiện, sầu riêng Việt Nam sẽ tiếp tục chiếm ưu thế trong ít nhất 10 năm tới. Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng giám đốc Vina T&T, cho biết sản lượng sầu riêng nội địa Trung Quốc chỉ tương đương hơn 80 container hàng Việt - con số quá nhỏ để ảnh hưởng đến giá và nguồn cung khu vực.

Trong khi đó, Việt Nam đang đẩy mạnh xuất khẩu sầu riêng chính ngạch, đầu tư vùng trồng đạt chuẩn, kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc. Đây là hướng đi bền vững giúp giữ vững chỗ đứng trước sự cạnh tranh ngày càng tăng.

Đẩy mạnh chất lượng - Chìa khóa giữ vị thế của sầu riêng Việt

Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam đã ban hành Quyết định 3015, quy định quy trình kiểm soát an toàn thực phẩm riêng cho sầu riêng xuất khẩu. Nhờ vậy, chất lượng và hình ảnh sầu riêng Việt Nam ngày càng được nâng cao.

Các lô hàng sầu riêng Việt hiện đã đạt tiêu chuẩn tương đương Thái Lan, trong khi vẫn giữ lợi thế về giá. Sầu Thái - đặc biệt giống Monthong - có lợi thế về thương hiệu và logistics, nhưng giá cao hơn (160.000-200.000 đồng/kg). Điều này mở ra khoảng trống cho hàng Việt mở rộng thị phần, nhất là ở phân khúc tầm trung.

Hiệp hội Rau quả Việt Nam khuyến nghị nông dân và doanh nghiệp tiếp tục đầu tư vùng trồng đạt chuẩn VietGAP, GlobalGAP, đồng thời phát triển thương hiệu quốc gia cho sầu riêng Việt để củng cố vị thế cạnh tranh dài hạn.

Sầu riêng Việt Nam chất lượng cao. Ảnh: Internet

Kim ngạch xuất khẩu sầu riêng Việt tăng mạnh

Từ đầu năm 2025, xuất khẩu sầu riêng Việt Nam tăng liên tục qua từng tháng. Nếu như 3 tháng đầu năm, kim ngạch dưới 100 triệu USD/tháng, thì đến tháng 4 đã vượt mốc này, tháng 5 tăng gấp đôi, tháng 6 đạt 300 triệu USD, và tháng 7 chạm ngưỡng 350 đến 400 triệu USD.

Lũy kế 7 tháng đầu năm, giá trị xuất khẩu sầu riêng đã vượt 1 tỷ USD, khẳng định sức bật mạnh mẽ của nông sản Việt trên bản đồ thế giới.

Kết luận

Dù Trung Quốc đã trồng thành công sầu riêng ở Hải Nam, sầu riêng Việt vẫn giữ vững vị thế nhờ chất lượng ổn định, giá cạnh tranh và năng lực cung ứng lớn. Trong ít nhất 5 đến 10 năm tới, hàng Việt vẫn sẽ là nguồn cung chủ lực cho thị trường Trung Quốc.

Việc đầu tư vùng trồng chuẩn hóa, nâng cao thương hiệu và chất lượng sẽ là chìa khóa giúp sầu riêng Việt Nam không chỉ đứng vững mà còn vươn lên thành thương hiệu mạnh trong khu vực.