Phòng Trừ Bệnh Khô Cành Thối Quả Cho Cà Phê Mùa Mưa

Cách phòng trị bệnh khô cành và thối quả cho cây cà phê mùa mưa hiệu quả, giúp bà con giữ vững năng suất, ngăn nấm bệnh phát triển trong điều kiện ẩm ướt.

Giải pháp tổng thể phòng bệnh khô cành và thối quả trên cây cà phê mùa mưa

Mùa mưa là giai đoạn cây cà phê sinh trưởng mạnh nhưng cũng đồng thời là thời điểm bệnh hại bùng phát, đặc biệt là khô cành và thối quả. Độ ẩm cao, mưa nhiều khiến vườn cây luôn ẩm ướt: điều kiện lý tưởng cho các loại nấm gây bệnh phát triển nhanh chóng.

Hai bệnh lý này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cây mà còn làm giảm sản lượng và chất lượng trái rõ rệt. Vì vậy, việc nhận diện đúng biểu hiện, hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng biện pháp phòng trị kịp thời là yếu tố then chốt để bà con bảo vệ vườn cà phê hiệu quả trong mùa mưa.

Bệnh khô cành – dấu hiệu nhận biết và cơ chế gây hại

Hiện tượng khô cành thường bắt đầu từ những dấu hiệu nhỏ như lá vàng và rụng từ ngoài vào trong. Cành non có thể khô từ ngọn trở vào, kèm theo các vết nứt hoặc đen sậm trên vỏ. Nếu không xử lý kịp, toàn bộ nhánh có thể chết khô, ảnh hưởng đến khả năng nuôi trái của cây.

Cây cà phê bị khô cành, lá vàng rụng và cành khô từ ngọn. Ảnh: internet 

Nguyên nhân chủ yếu đến từ nấm Colletotrichum spp. và Fusarium spp., tấn công qua các vết thương cơ học hoặc do côn trùng gây ra. Mật độ cây dày, tán lá rậm rạp khiến vườn không thông thoáng, tạo điều kiện thuận lợi để nấm phát triển mạnh vào mùa mưa.

Bệnh thối quả – đe dọa trực tiếp đến năng suất mùa vụ

Thối quả thường xuất hiện rõ sau những cơn mưa kéo dài. Trái cà phê bị thâm đen, mềm nhũn, dễ rụng. Trái non càng dễ nhiễm bệnh hơn do vỏ mỏng và sức đề kháng yếu. Ở giai đoạn trái lớn nhanh, nấm bệnh như Phytophthora spp. hoặc Anthracnose dễ dàng xâm nhập thông qua các vết xây xát nhỏ, kể cả do côn trùng hay va đập khi thu hái, tỉa cành.

Nếu không có biện pháp xử lý sớm, nấm bệnh sẽ lan rộng, gây thối quả hàng loạt, ảnh hưởng nặng nề đến sản lượng và chất lượng cà phê nhân.

Quả cà phê thối đen, mềm nhũn, dễ rụng sau mưa. Ảnh: internet 

Biện pháp phòng bệnh bằng kỹ thuật canh tác

Để hạn chế tối đa bệnh khô cành và thối quả, biện pháp đầu tiên là tạo môi trường vườn thông thoáng. Bà con nên thường xuyên tỉa cành tạo tán để ánh sáng dễ xuyên qua, giúp cây khô nhanh sau mưa. Điều này không chỉ ngăn nấm mà còn cải thiện hiệu quả quang hợp cho cây.

Vệ sinh vườn kỹ lưỡng cũng là yếu tố quan trọng. Tàn dư thực vật như lá rụng, quả bệnh cần được thu gom và tiêu hủy đúng cách. Nên phát quang cỏ dại thường xuyên để hạn chế nơi trú ngụ của sâu bệnh.

Dinh dưỡng cân đối đóng vai trò tăng sức đề kháng cho cây. Hạn chế bón quá nhiều đạm vì cây sẽ phát lộc non yếu ớt, dễ bị bệnh. Thay vào đó, nên bổ sung kali, canxi và các yếu tố trung vi lượng. Một số sản phẩm phân bón hữu hiệu cho mùa mưa như:

• Phân hữu cơ vi sinh: ANIMA, ORGANICONCO – cải tạo đất và tăng đề kháng.
  
  
• NPK chuyên dùng mùa mưa: NPK CON CÒ 16-16-8+13S+Zn+B, NPK CON CÒ 19-16-8+TE...
  
  

Liều lượng bón từ 300–500g/gốc, điều chỉnh tùy vào tuổi cây, năng suất vụ trước và điều kiện đất đai.

Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hợp lý trong mùa mưa

Bên cạnh các biện pháp chăm sóc, bà con cần chủ động phun thuốc phòng trừ nấm vào đầu mùa mưa, khi độ ẩm bắt đầu tăng cao. Việc phun định kỳ mỗi 20–30 ngày/lần sẽ giúp ngăn nấm phát sinh và lây lan.

Một số loại thuốc đặc trị nấm phổ biến gồm:

• CO-TRIHEX: hiệu quả với nấm gây khô cành.
  
  
• MYFATOP 325 SC, NEWCOZEB, SUPER KOSTIN: chuyên trị nấm thối quả.
  
  
• COFOLI PK500: tăng hiệu quả khi phối hợp cùng thuốc trừ nấm.
  
  

Khi phun, cần luân phiên hoạt chất để tránh hiện tượng kháng thuốc. Ưu tiên phun vào sáng sớm có nắng nhẹ, tập trung vào mặt dưới lá và khu vực tán cây dày.

Đặc biệt, bà con nên kiểm tra và đào rãnh thoát nước tốt, tránh úng nước lâu ngày làm nấm phát sinh nhanh chóng.

Kết luận:

Việc phòng trừ bệnh khô cành và thối quả không thể thực hiện qua loa. Nó đòi hỏi sự kết hợp giữa canh tác khoa học, chăm sóc đúng kỹ thuật và chủ động sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Khi cây khỏe, đất sạch, vườn thông thoáng, thì mùa mưa không còn là mối đe dọa, mà sẽ trở thành lợi thế giúp cà phê phát triển mạnh mẽ.